ZESPÓŁ SPECJALIZUJĄCY SIĘ MIĘŚNIAKACH MACICY
Mięśniaki macicy – kilka słów o problemie
Mięśniaki macicy to łagodne guzy kobiecego narządu rodnego, które wywodzą się z komórki mięśniówki gładkiej macicy. Mięśniaki macicy są jedną z najczęstszych patologii żeńskiego narządu rodnego, a ich występowanie u kobiet szacuje się na około 25% do nawet 80% w zależności od wieku i czynników ryzyka. W około 25% przypadków występowania dają objawy kliniczne, których nasilenie zaburza normalne funkcjonowanie i jest przyczyną zgłaszania się pacjentek do lekarzy ginekologów.
Mięśniaki macicy są istotnym problemem dla całych populacji kobiet. Pomimo tego, że są guzami z definicji łagodnymi wywołują różnego rodzaju dolegliwości. Spektrum objawów przez nie wywoływanych obejmuje większą część ludzkiego organizmu, od anemii z niedoboru żelaza, bólów brzucha, zaburzeń gastrycznych, zaburzeń oddawania moczu, przez niepłodność kobiecą po patologie położnicze jak poronienia i poród przedwczesny. W wielu krajach mięśniaki macicy są główną przyczyną histerektomii i hospitalizacji spowodowanych dolegliwościami ginekologicznymi.
Większość pacjentek z mięśniakami macicy nie odczuwa żadnych lub ma bardzo niewielkie objawy związane z występowaniem tych guzów. Objawy wywoływane przez mięśniaki macicy można podzielić ogólnie na 3 główne grupy objawów, tj. objawy związane z nieprawidłowymi krwawieniami z dróg rodnych, objawy związane z obecnością patologicznej masy w miednicy mniejszej i/lub jamie brzusznej, objawy związane z dysfunkcją reprodukcyjną.
Nieprawidłowe krwawienia z dróg rodnych powodowane przez mięśniaki mogą przyjmować różne formy, od plamień, poprzez przedłużające się obfite miesiączki, po zagrażające zdrowiu, silnie anemizujące krwotoki. Problemy z krwawieniami występują szczególnie u pacjentek z mięśniakami podśluzówkowymi lub śródścienno-podśluzówkowymi penetrującymi do światła jamy macicy. Problemy z uciskiem na sąsiadujące narządy pojawiają się w przypadku dużych mięśniaków macicy. Mięśniaki macicy mają również istotne znaczenie w dziedzinie medycyny rozrodu. Mięśniaki podśluzówkowe mogą być przyczyną niepłodności, poronień we wczesnej ciąży itp. Problemy położnicze, jak bóle brzucha w ciąży, poród przedwczesny, nieprawidłowa lokalizacja lub wrastanie łożyska mogą być także objawami lub patologiami wtórnymi do obecności mięśniaków macicy.
Niezwykle ważnym kryterium dotyczącym wywoływania konkretnych dolegliwości jest położenie mięśniaka. Mięśniaki z przedniej ściany macicy powodują przeważnie dolegliwości związane z układem moczowym, np. częstomocz, bolesne mikcje, czy parcia naglące na mocz. Mięśniaki z tylnej ściany macicy i dna wywołują z reguły dolegliwości związane z układem pokarmowym, jak np. wzdęcia, zatwardzenia czy inne zaburzenia pasażu jelitowego.
Diagnostyka mięśniaków macicy
Wstępną diagnozę mięśniaków macicy można postawić już na podstawie standardowego badania wewnętrznego przez pochwę. Prawidłowe zbadanie mięśniaków macicy w badaniu wewnętrznym wymaga jednak dużego doświadczenia. Trudne lub wręcz niemożliwe jest przedoperacyjne zaplanowanie zabiegu bazujące wyłącznie na samym badaniu ginekologicznym. Bardziej szczegółowym, dodatkowym badaniem mającym na celu ocenę mięśniaków macicy jest ultrasonografia. W przypadku mniejszych zmian najlepiej przezpochwowa, a transrektalna w przypadku pacjentek niewspółżyjących. Gdy mięśniaki są bardzo duże lub gdy tworzą wielkie konglomeraty obrazowanie przez pochwę i odbytnicę może być utrudnione, wtedy stosuje się z wyboru sondę przezbrzuszną, która może objąć powiększoną macicę w całości. Nowe aparaty ultrasonograficzne posiadają doskonałe parametry obrazowania, ułatwia to optymalne diagnozowanie zmian. Dzięki zastosowaniu nowoczesnej techniki można wykonywać zaawansowane badania ultrasonograficzne w obrazowaniu dwuwymiarowym, dopplerowskim lub poszerzonym o badania trójwymiarowe, co w większości przypadków pozwala na prawidłową oceną narządu rodnego, a następnie wybór odpowiedniego postępowania obserwacyjnego lub leczniczego.
Leczenie mięśniaków macicy – chirurgia ginekologiczna
Od wielu lat chirurgia zajmuje czołowe miejsce w terapii mięśniaków macicy. Histerektomia jako metoda leczenia nie dość, że praktycznie całkowicie eliminuje symptomy wywoływane przez mięśniaki, to także zapobiega ich nawracaniu. Dla wielu kobiet, które zakończyły swoje plany rozrodu, histerektomia pozostaje atrakcyjną metodą pozbycia się problemu. Badania dowodzą że większa część kobiet, która poddała się histerektomii jest szczęśliwa z uzyskanych efektów i uważa że ich jakość życia znacząco się poprawiła.
Kobiety, które nie chcą tracić macicy z powodu dalszych planów rozrodczych lub z innych względów, nie są pozbawione możliwości wyboru skutecznych metod leczenia. Miomektomia czyli usunięcie mięśniaków macicy z pozostawieniem prawidłowej tkanki macicy jest szeroko stosowaną, skuteczną metodą, która coraz częściej jest wybierana przez pacjentki. Miomektomia, zwłaszcza w przypadku dużych macic, z licznymi mięśniakami jest operacją o wiele trudniejszą od zwykłej histerektomii. W przypadku dużych miomektomii znamiennie zwiększa się ryzyko powikłań operacyjnych i niezwykle ważnym jest aby były dokonywane przez doświadczonych operatorów. Operacja ta pomimo swojej skuteczności ma jedną dużą wadę, mianowicie możliwość nawrotu mięśniaków macicy. Piśmiennictwo donosi że u około 50% kobiet po 5 latach od miomektomii można w badaniu powierdzić nowe mięśniaki. W dzisiejszych czasach przy dostępnym znakomitym sprzęcie operacyjnym i wysokiej rozdzielczości obrazowania decyzja co do wyboru metody operacyjnej miomektomii zależy tak naprawdę od chęci i doświadczenia chirurga.
U kobiet ze zdiagnozowanymi mięśniakami podśluzówkowymi metodą z wyboru pozostaje histeroskopowa miomektomia. Metoda jest skuteczna bardzo skuteczna zarówno pod kątem ginekologicznym jak i niepłodnościowym. Kobietom, u których głównym problemem związanym z mięśniakami macicy sa nieprawidłowe krwawienia można także jednoczasowo z usunięciem mięśniaków wykonać elektroablację endometrium.
Nasi eksperci posiadają bogate doświadczenie w zabiegowym leczeniu mięśniaków macicy, chętnie pomożemy każdej pacjentce, która będzie potrzebowała takiego leczenia.
Inne metody zabiegowe
Istnieją jeszcze inne metody zabiegowego leczenia mięśniaków macicy, jak na przykład embolizacja tętnic macicznych oraz ultradźwiękowa termoablacja mięśniaków macicy.
Farmakologiczne leczenie mięśniaków macicy
Bardzo często pierwszą metodą leczenia mięśniaków macicy jest stosowanie leków, które mają spowodować ustąpienie objawów. Znany jest szereg algorytmów, w których stosuje się metody doustnej antykoncepcji hormonalnej, terapie progestagenowe, ewentualnie leki nowej generacji celem zmniejszenia nieprawidłowych krwawień macicznych, jako metody pierwszego rzutu, lub jako metody przygotowującej do leczenia definitywnego. Istnieją również badania sprawdzające przydatność niesteroidowych leków przeciwzapalnych lub leków antyfibrynolitycznych na krwawienia wywoływane przez mięśniaki macicy.
Nasi eksperci z chęcią pomogą każdej pacjentce w doborze odpowiedniego leczenia farmakologicznego, tak aby zmaksymalizować efekty terapii przy jednoczasowym minimalizowaniu objawów niepożądanych.
